Tấm áp phích chống tôn giáo trong một nhà thờ đóng cửa ở Liên Xô năm 1950.

Ngay cả khi các biện pháp của lãnh tụ Cộng sản vô thần Stalin, đã thành công trong việc loại bỏ các trung tâm tôn giáo, khỏi nhà thờ Chính thống giáo Nga, chúng cũng có tác động tối thiểu đến đức tin thực tế của người dân.

Cuối năm 1937, một cuộc khảo sát về dân số Liên Xô, cho thấy 57% người dân tự nhận mình là "tín đồ tôn giáo" (religious believer). Trung tâm niềm tin tôn giáo của Stalin - rằng mọi người có lý trí, như Miner nói, "tự nhiên loại bỏ những mê tín tôn giáo, giống như một đứa trẻ lớn hơn tiếng khóc của nó" - được chứng minh là sai lầm.

Ngay cả sau Đệ nhị thế chiến, chiến dịch tiêu diệt tôn giáo vẫn diễn ra trong nhiều thập kỷ, với văn hóa phẩm tôn giáo, Thánh kinh Thiên Chúa giáo, Kinh điển Phật giáo. . . đều bị cấm lưu hành và cấm chỉ các học đường không được rao giảng về tôn giáo. Tuy nhiên, đến năm 1987, New York Times đưa tin: "Các quan chức Cộng sản Liên Xô đã bắt đầu thừa nhận rằng, họ có thua trong trận chiến tiêu diệt tôn giáo".

Nói về mặt văn hóa, những người Bolshevik ở thành thị có rất ít điểm chung với nông dân vùng nông thôn, những người chiếm phần lớn dân số nói chung. Đối với nông dân, các chiến binh chủ nghĩa Cộng sản vô thần, chưa bao giờ đủ sức thuyết phục để thay thế các thực hành tôn giáo trải qua hàng thế kỷ, đặc biệt là khi ký ức về cuộc Cách mạng năm 1917 và sự cai trị hà khắc dưới chế độ độc tài của lãnh tụ Cộng sản vô thần Stalin, ngày càng mờ nhạt. 

(Nguồn: History.com)