Đi đến đầu ngõ, tiếng máy cưa, tiếng lóc cóc của dùi đục vang lên từ ngôi nhà nhỏ. Từ xa, bóng dáng một người đàn ông với thân hình nhỏ nhắn đang loay hoay đục đẽo những khúc gỗ tre.

Anh Huỳnh Phương Đỏ người chế tạo ra các tác phẩm nghệ thuật từ rễ tre. 

Thông tin từ Vietnamnet, anh Huỳnh Phương Đỏ (50 tuổi) sống tại Tân Thịnh (TP. Hội An, Quảng Nam), người dân nơi đây hay gọi anh với cái tên thân thương là “Đỏ điên” hay “Đỏ tre”. Cái tên bắt nguồn từ chính công việc hằng ngày của anh, biến hóa những gốc tre tưởng như vứt bỏ thành những tác phẩm nghệ thuật.

Mỗi công đoạn để làm ra tác phẩm đều tỉ mỉ. 

Năm 1988, anh bắt đầu vào công việc làm mộc, anh làm thợ chạm, rồi điêu khắc những hình mẫu, bàn thờ, rồi hình ảnh tứ linh đủ cả. Cho đến năm 2000 anh vô tình thấy một khúc rễ tre, ngứa tay ngứa chân lôi vào đục thử ấy vậy mà ra trò.

“Đến năm 2000, tôi ở với bố mẹ tại phố cổ Hội An, nước lụt năm đó lớn lắm. Tôi đang ngồi không biết làm gì, thấy có khóm tre trôi bồng bềnh tấp vào gần nhà nên ngứa tay ngứa chân, lôi nó vào đục thử, ai dè thành tác phẩm độc đáo. Đó là thời điểm tôi bắt đầu tiếp xúc, sáng tạo gốc tre thành các tác phẩm như bây giờ”, anh Đỏ chia sẻ trên Vietnamnet

Tùy độ ngắn dài của khúc rễ mà người nghệ nhân cho ra những hình thù khác nhau. 

Để tạo ra được một tác phẩm không phải là dễ dàng, những ngày đầu tay nghề còn chưa vững, các tác phẩm tạo ra chưa được thần thái, chi tiết nhỏ thì chưa được tinh tế, râu của khuôn mặt chưa chạm được cằm,… Bỏ thời gian ra làm mà kết quả không được như mong muốn anh Đỏ không can tâm.

Vậy là anh quyết tâm mày mò trên mạng, tìm các tài liệu sách vở liên quan, học hỏi những người dày dặn trong nghề. Bằng bàn tay của mình anh phù phép cho những khúc gỗ tre thành những nhân vật lịch sử, nhân vật truyền thuyết ở Việt Nam và trên thế giới.

Mất khoảng 2 tiếng để cho ra những tác phẩm khó, chỉ hơn 30 phút để ra các tác phẩm đơn giản. 

“Khi tạo hình khuôn mặt, một điểm khó mà người làm cần lưu ý đó là đôi mắt. Đôi mắt cần phải có hồn, biểu cảm được cảm xúc như: hỉ, nộ, ái ố…”, anh Đỏ chia sẻ với Vietnamnet. Để ra được một tác phẩm đẹp, giai đoạn quan trọng nhất có lẽ là lựa chọn được dáng tre phù hợp với nhân vật cần khắc. Người nghệ nhân cần biết nhiều các nhân vật, có trí tưởng tượng cao để dễ hình dung ra nhân vật cần làm.

Khách du lịch thích thú với những sản phẩm anh làm ra.

Gốc rễ ngắn thì có thể làm một số vị Tổ Sư Đạt Ma còn rễ dài thì tận dụng để tạo hình một ông Quan Văn Trường hay ông Trương Tam Phong, 3 ông Phúc – Lộc – Thọ. Bằng những dụng cụ chuyên dụng và kinh nghiệm trong nghề anh chỉ mất 30 phút để tạo hình một khuôn mặt đơn giản.

Mỗi sản phấm có giá bán từ 400 – 500 ngàn đồng. 

Mỗi ngày anh tạo ra được 15 tác phẩm, mỗi sản phẩm có giá dao động từ 400.00 – 500.000 đồng. Lúc trước khi dịch chưa bùng phát anh với 4 thợ nghề phải làm việc hết công suất vẫn không kịp hàng để bán. Ngoài một cửa hàng nằm trên đường Bạch Đằng của Hội An anh còn cung cấp hàng cho các quán bán đồ lưu niệm tại TP.HCM, Hà Nội và các thành phố lớn. Với món hàng độc lạ, người dân đặc biệt là các du khách nước ngoài rất thích thú.

Anh thông thạo 2 ngôn ngữ Pháp và Đức. 

Người đàn ông với hàm răng sún trông vậy mà giỏi ra phết. Với mong muốn giao tiếp được với người nước ngoài, anh học thêm nhiều ngôn ngữ. Thành thạo nhất là tiếng Anh và Pháp, còn tiếng Hà Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc chỉ biết bập bẹ để giao dịch khi buôn bán.

Anh luôn mong có người sẽ kế tục, nối tiếp nghề này.

Dự định của anh Đỏ là mở một khóa học để những ai muốn trải nghiệm có thể theo học. “Tôi mong có được một làng nghề về sản phẩm này. Tôi muốn nghề điêu khắc gốc tre này lan tỏa trên cả nước và thế giới. Tôi sẵn sàng đào tạo những người mong muốn được học… vì khi chết đi mình có mang theo được đâu”. Anh trăn trở.

Từ những khúc gỗ tre tưởng như vứt bỏ, anh đã biến chúng thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Chúc anh sẽ luôn thành công trên con đường sự nghiệp của mình.